

سامانه هوشمند کشاورزی
عقد آنلاین قرارداد با کشاورزان 🧺 جهت خرید تضمینی محصولات کشاورزی
با توجه به اهمیت و جایگاه کشت قراردادی در سیاستهای وزارت محترم جهاد کشاورزی و دولت در راستای نیل به جهش تولید و دستیابی به استمرار و ادامه خوداتکایی در رشد تولید محصولات اساسی کشاورزی به ویژه گندم در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ و لزوم استفاده از تمام توان و کلیه ظرفیتها و با توجه به ابلاغ برنامه کشت قراردادی سه محصول گندم، جو و دانههای روغنی در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ با دستور وزیر جهاد کشاورزی به سازمانهای جهاد کشاورزی سراسر کشور و مجریان دولتی و غیر دولتی، توسعه پلتفرم کشاورزی هوشمند با همکاری گروه MCINEXT و اداره کل کسب و کار سازمانی همراه اول در خرداد ماه سال ۱۴۰۲ شروع شد.
با عنایت به فراهم نمودن و ایجاد زیرساخت مناسب، اجرای کشت قراردادی محصولات گندم در کلیه اراضی آبی و دیم، دانههای روغنی شامل کلزا، گلرنگ و کاملینا و جو در کلیه استانهای کشور، مشمول کشاورزی قراردادی مطابق لیست استانی از تاریخ ۲۳ آبان ماه ۱۴۰۲ آغاز و به کلیه استانها ابلاغ شد.

کشاورزان عزیز کشور با مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی مناطق و بروزرسانی اطلاعات خود برای سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ در سامانه پهنه بندی و نصب اپلیکیشن کشاورزی هوشمند بر روی تلفن همراه و یا با مراجعه به نشانی farm.mcinext.com و gtc.ir و corc.ir با استفاده از اطلاعات کدملی و شماره همراه شخصی نسبت به ثبت نام اقدام کردند. بعد از ثبت نام، قرارداد و بیمه نامه به صورت خودکار و بدون مراجعه حضوری کشاورز تنظیم و صادر شد. این طرح از مزایای مختلفی همچون پرداخت ۲۰ درصد جبران هزینه حق بیمه محصول مربوطه پس از تحویل و همچنین پرداخت کرایه حمل به ازای ۱۵۰ هزار تومان بابت هر تن گندم برخوردار بود.
امروزه با پیشرفت چشمگیر فناوری اطلاعات فرآیند های سنتی بسیاری تحت تأثیر تکنولوژی متحول شدهاند و علاوه بر رفع چالشها و موانع مختلف دریچه های جدیدی برای گسترش و بهبود خدمات به روی کسبوکارهای مختلف باز کردهاند. کشاورزی بهعنوان یکی از قدیمیترین مشاغل بشری همواره مستلزم توجه و دقت فراوان بوده است. فناوری اطلاعات میتواند به طور چشمگیری شرایط کاری و زندگی کشاورزان را بهبود بخشد. تکنولوژیهای امروزه نهتنها قادر به افزایش بهرهوری مزارع هستند بلکه میتوانند به کشاورزان کمک کنند تا با چالشهای محیطی مانند تغییرات آب و هوایی مقابله کنند. در این میان سامانه کشاورزی هوشمند با فراهم آوردن امکانات مختلف سعی در تسهیل فرآیندهایی که کشاورزان با آن ها درگیر بودهاند داشته است. سازمان جهاد کشاورزی استان طبق روال و وظایف ذاتی عملکردی با معرفی کارشناس به کشاورزان طرف قرارداد نسبت به تسهیل و هدایت و نظارت و ارائه مشاورههای فنی در طول دوره کاشت، داشت و برداشت محصول اقدام مینماید. دستورالعمل های کشاورزی قراردادی هر ساله توسط معاونت زراعت جهاد کشاورزی تهیه، تنظیم و ابلاغ می گردد. این دستورالعملها به کشاورزان این امکان را میدهد تا با ثبت قرارداد کشاورزی قراردادی با مجریان مختلف (به طور مثال در سال زراعی 1402-1403 با شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران(GTC) ، سازمان مرکزی تعاون روستایی و شرکت پشتیبانی امور دام کشور) ضمن دریافت نهاده های مورد نیاز کشاورزی به صورت اعتباری، خرید محصولات خود توسط دولت را تضمین نمایند. همچنین صدور بیمه و وام از سوی بانک کشاورزی با ثبت قرارداد تسهیل میشود. این فرآیند در گذشته بهصورت سنتی انجام میشد اما در سامانه کشاورزی هوشمند که با همکاری گروه MCINEXT و اداره کل کسب و کار سازمانی همراه اول آماده شده است، این امکان فراهم شد که کلیه فرآیند ثبت قرارداد از دورترین مناطق کشور، بدون نیاز به حضور در محل و در بستر کاملاً آنلاین صورت پذیرد. کشاورزان میتوانند با وارد کردن کد ملی یا شناسه شرکتی، لیست زمینهای خود را مشاهده کنند و پس از انتخاب مجری مورد نظر با رسم امضای رسمالخطی در بستر اپلیکیشن، قرارداد را تأیید کرده و بلافاصله فایل PDF آن را دریافت کنند. پس از ثبت اطلاعات قرارداد، مدیران مجریهای مختلف در هر استان میتوانند با ورود به سامانه مدیریتی، اطلاعات قرارداد و کشاورز را مشاهده و نسبت به رد یا تأیید آن اقدام نمایند. همچنین در سامانه مدیریتی صفحاتی پیادهسازی شدهاند تا مدیران بتوانند آمارهایی از ثبت، تأیید و رد قراردادهای صدور بیمهنامه و وام بانک کشاورزی را مشاهده و با فیلترهای مختلف مانند شهر و استان، نوع محصول، نوع کشت، مجری و حقیقی یا حقوقی بودن کشاورزان از وضعیت قراردادها اطلاعات دقیقی بهدست آورند. در این صفحات هر مدیر تنها دسترسی به قراردادهای خود (بر حسب استان یا تأمینکننده) را دارد و امکان تأیید، رد و یا مشاهده سایر قراردادها را نخواهد داشت. برای دریافت اطلاعات مذکور، قابلیت دریافت فایل اکسل با اطلاعات بالاتر و جامع تر نیز در سامانه مدیریتی تعبیه شده است. پس از تأیید قرارداد توسط مدیر،مجدداً اطلاعات زمین برای کشاورز فراخوانده شده و از معتبر بودن سطح زیر کشت برای هر زمین اطمینان حاصل میشود و درصورت نبود مشکل در فرآیند، قرارداد در اختیار وزارت جهاد کشاورزی قرار میگیرد. تمامی مراحل مربوط به کشاورزی قراردادی مانند ثبت، تأیید یا رد قرارداد، صدور بیمهنامه و یا دریافت وام از سوی بانک کشاورزی از طریق پیامک به کشاورز اطلاع داده شده و کشاورز میتواند با مراجعه به سامانه اطلاعات مربوط را به تفکیک هر قرارداد مشاهده کند.
با ورود هرکاربر به سامانه، یک کیف پول مخصوص برای او ایجاد میشود که میتواند به آن پول واریز کرده یا از آن برداشت کند. افراد در بستر سامانه کشاورزی قراردادی کشاورزان میتوانند وارد بازار خرید و فروش محصولات کشاورزی شده و با اتصال به کیف پول، نسبت به خرید و فروش محصولات خود اقدام نمایند. بهصورت کلی، اتصال به کیف پول بدین صورت است که از بازار درخواست خرید به سوی سامانه ارسال میشود. کشاورز وارد صفحه ی تأیید سفارش میشود( در صورت نیاز کیف پول خود را شارژ میکند) و پس از آن میتواند با وارد کردن کپچا سفارش خود را تأیید کند.
یکی از چالش های کشاورزان تغییرات آب و هوایی می باشد. این مسأله باعث شده است که هرساله به دلیل تغییرات ناگهانی آب و هوا، محصولات کشاورزان از بین بروند. در سامانه کشاورزی قراردادی سرویس هواشناسی پیاده سازی شده است . این سرویس با دریافت موقعیت مکانی کشاورزان ، وضعیت آب و هوا در هفته جاری را به آنها نمایش می دهد. اطلاعات ارائه شده در این سیستم شامل دمای هوا، وضعیت آسمان ، رطوبت هوا و وزش باد می باشد.
یکی از مشکلات کشاورزان عدم اطلاع از مکان بانک و بیمه کشاورزی می باشد، برای حل این مشکل سرویس اطراف من در سامانه کشاورزی ایجاد شده است . در این سرویس مکان های بانک و بیمه کشاورزی در نقشه نمایان شده و آنها می توانند به راحتی نزدیک ترین مکان را انتخاب و با استفاده از مسیریابی به بانک یا بیمه مورد نظر دسترسی آسان داشته باشند.
سرویس مدیریت مزرعه برای پایش دقیق زمین های کشاورزی در این پلتفرم ایجاد شده است . در این سرویس کشاورزان می توانند با ورود به صفحه مدیریت مزرعه، لیست زمین های خود را مشاهده کرده و با انتخاب زمین مورد نظر اطلاعات توصیفی مانند شیب زمین، بافت خاک ، رطوبت خاک، میزان کود موجود در خاک را مشاهده کنند. همچنین کشاورزان می توانند پالیگان زمین خود را رسم کنند. با رسم پالیگان زمین های کشاورزی ، وزارت جهاد کشاورزی می تواند اطلاعات جامعی را درباره زمین های کشاورزی بدست آورد و میزان سطح زیر کشت در کل کشور را به صورت دقیق محاسبه کند . سرویس مدیریت مزرعه با استفاده از پردازش ماهواره ای ،اطلاعاتی مانند میزان رشد محصولات ، وضعیت آبیاری و ... را به کشاورزان ارائه می کند که کشاورزان می توانند در مدیریت محصولات در حال کشت از این اطلاعات استفاده کنند.
امکان دیگری که در پلتفرم کشاورزی هوشمند گنجانده شده است، بحث ماشین آلات ، تجهیزات و ادوات کشاورزی می باشد. در این سرویس کشاورزان و تامین کنندگان این وسایل، می توانند امکانات خود را به صورت اجاره یا فروش در اختیار دیگران بگذارند و کسب درامد کنند . همچنین این سرویس در راستای حل مشکل کشاورزان برای دسترسی به امکانات مناسب جهت افزایش بهره وری و کارایی در مراحل کاشت،داشت و برداشت ایجاد شده است.
سرویس دیگری که در پلتفرم کشاورزی هوشمند وجود دارد سرویس نیروی کار کشاورزی می باشد . در این سرویس افراد متخصص در حوزه کشاورزی می توانند برای کسب درآمد در قالب نیروی کار به فعالیت بپردازند . همچنین کشاورزان یا باغدارانی که نیاز به نیروی کار متخصص دارند می توانند نیروی متخصص برای فعالیت های خود را دریافت کنند.
بهمنظور جلوگیری از مراجعه کشاورزان به بانک کشاورزی برای تأیید وام، احراز هویت تصویری در سامانه پیاده شده که امکان امضای الکترونیکی را فراهم آورده است. بدین صورت دیگر نیازی به مراجعه کشاورز به بانک نخواهد بود و هزینههای زیادی که این فرآیند خواهد داشت از جمله درگیری نیروی انسانی، و مشکل عدم دسترسی کشاورزان مناطق دورافتاده به بانک در نزدیکی خود و … جلوگیری بهعمل آمده است.
سامانه کشاورزی هوشمند با استفاده از پلتفرمهای تخصصی این حوزه مانند احراز هویت شاهکار، استعلام سامانه پهنهبندی، امضای الکترونیکی قرارداد، اعتبارسنجی غیر حضوری و صدور بیمه نامه آنلاین باعث یکپارچهسازی و فزایش کارایی و بهرهوری در این حوزه شده است. ما توانسته ایم در این پلتفرم API های تخصصی این حوزه مانند احراز هویت شاهکار-استعلام سامانه پهنه بندی- امضای الکترونیکی قرارداد- اعتبار سنجی غیرحضوری – صدور بیمه نامه آنلاین را در قالب یک پلتفرم گردآوری کنیم. با استفاده از این فناوری ها کشاورزان می توانند از دور افتاده ترین مناطق کشور و بدون نیاز به حضور در محل با دولت عقد قرارداد کرده و قرارداد خود را به صورت دیجیتال و آنلاین امضا کنند.
از دیگر نوآوری های این محصول می توان به امکان ارائه خدمات لجستیکی مانند رزرو و خرید و فروش ماشین آلات و ادوات کشاورزی اشاره کرد. همچنین در این پلتفرم امکان درخواست نیروی کار متخصص ایجاد شده است تا کشاورزان بتوانند در صورت نیاز از نیروی متخصص برای انجام فعالیت های خود استفاده کنند .
در نتیجه ی یکپارچه سازی API ها ، کارایی و بهره وری در این حوزه افزایش یافته و یک هم افزایی در پیشبرد امور مربوطه شکل گرفته است. ما توانسته ایم در این پلتفرم API های تخصصی این حوزه مانند احراز هویت شاهکار-استعلام سامانه پهنه بندی- امضای الکترونیکی قرارداد- اعتبار سنجی غیرحضوری – صدور بیمه نامه آنلاین را در قالب یک پلتفرم گردآوری کنیم. با استفاده از این فناوری ها کشاورزان می توانند از دور افتاده ترین مناطق کشور و بدون نیاز به حضور در محل با دولت عقد قرارداد کرده و قرارداد خود را به صورت دیجیتال و آنلاین امضا کنند.
از دیگر نوآوری های این محصول می توان به امکان ارائه خدمات لجستیکی مانند رزرو و خرید و فروش ماشین آلات و ادوات کشاورزی اشاره کرد. همچنین در این پلتفرم امکان درخواست نیروی کار متخصص ایجاد شده است تا کشاورزان بتوانند در صورت نیاز از نیروی متخصص برای انجام فعالیت های خود استفاده کنند . در نتیجه ی یکپارچه سازی API ها ، کارایی و بهره وری در این حوزه افزایش یافته و یک هم افزایی در پیشبرد امور مربوطه شکل گرفته است.
اپلیکیشن کشاورزی هوشمند توانسته در حدود ۴۵۵ هزار قرارداد را ثبت کند و اطلاعات زمینهای کشاورزان که در مجموع حدود ۴ میلیون هکتار است را در خود ذخیره کند. این اپلیکیشن با هدف بهبود فرآیندهای کشاورزی و تسهیل مدیریت قراردادها برای کشاورزان و مسئولان جهاد کشاورزی طراحی شده است. یکی از چالشهایی که چنین سرویسی با آن مواجه است، ارتباط با سامانههای مختلف است؛ استفاده از این سامانههای مختلف که هر کدام پیادهسازی و چالشهای مختلفی دارند و با توجه به ماهیت اپلیکیشن کشاورزی هوشمند که نیازمند پایداری بالاست، نیازمند در نظر گرفتن تمامی چالشهای ممکن است. سامانه کشاورزی برای استفاده از هر کدام از این سرویسهای خارجی تمامی حالتهای ممکن را در نظر گرفته و در صورتی که سرویس در دسترس نباشد و یا هر مسئله دیگری برای آن رخ دهد، این مسئله را مدیریت میکند.
یکی دیگر از مواردی که برای سامانه کشاورزی حائز اهمیت است، گرفتن استعلام از قرارداد پس از تأیید مدیر و تحویل به جهاد کشاورزی است. این فرآیند به دلیل اهمیت زیادی که دارد، باید بهصورت دقیق و سریع انجام شود. برای این منظور، ورکرهای متعددی توسعه داده شدهاند که بهطور کامل این فرآیند را خودکار کردهاند: لذا برای کشاورز تمامی مواردی که ممکن است برای قرارداد اتفاق بیفتد، بهطور کاملاً شفاف و بهروز در هر لحظه در یک سامانه در دسترس است. این امر موجب میشود تا کشاورزان بتوانند به راحتی وضعیت قراردادهای خود را پیگیری کنند و در صورت بروز هرگونه مشکل یا تغییر، سریعا مطلع شوند.
اپلیکیشن کشاورزی هوشمند برای نخستین بار توانسته سرویسهای متعددی را یکپارچه کند و ارتباطات مختلف آنها با یکدیگر را مدیریت کند. این یکپارچگی باعث شده تا اطلاعات و دادههای کشاورزی بهصورت منظم و دقیق در دسترس باشند و از دوبارهکاریها و تضادهای اطلاعاتی جلوگیری شود. بهعلاوه، این یکپارچگی به مسئولان جهاد کشاورزی این امکان را میدهد تا با دقت بیشتری به مدیریت و نظارت بر قراردادهای کشاورزی بپردازند و تصمیمگیریهای بهتری انجام دهند. این اپلیکیشن با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته و رویکردهای نوین مدیریتی، توانسته است یک بستر کارآمد و موثر برای مدیریت قراردادهای کشاورزی فراهم کند. از جمله قابلیتهای این اپلیکیشن میتوان به امکان ثبت و پیگیری قراردادها، مدیریت اطلاعات زمینهای کشاورزی، گرفتن استعلامات لازم و ارتباط با سامانههای مختلف اشاره کرد. این ویژگیها باعث شدهاند تا فرآیندهای کشاورزی با سرعت و دقت بیشتری انجام شوند و کشاورزان بتوانند با اطمینان بیشتری به فعالیتهای خود بپردازند.
همچنین، اپلیکیشن کشاورزی هوشمند با ارائه گزارشات مختلف و تحلیلهای جامع، به مسئولان جهاد کشاورزی این امکان را میدهد تا با دقت بیشتری به مدیریت منابع و برنامهریزیهای کشاورزی بپردازند. این گزارشات شامل تحلیلهایی در مورد عملکرد کشاورزان، وضعیت کشت و زراعت در مناطق مختلف و روندهای تولیدی است که به تصمیمگیریهای استراتژیک کمک میکند.
یکی از نتایجی که این اپلیکیشن به ارمغان آورده است رفع موانعی که برای کشاورزان در مناطق محرم اتفاق میافتد است. برای مثال کشاورزانی که دسترسی به بانک کشاورزی در اطراف خود ندارند مجبور میشوند مسافت قابل توجهی را برای مراجعه به بانک و احراز هویت و دریافت وام انجام دهند؛ اما، با استفاده از این سامانه تمامی این موانع برطرف شده و دسترسی همگان بهصورت کاملاً برابر با این امکانات مهیا است.
در نهایت، سامانه کشاورزی هوشمند با ایجاد یک بستر کارآمد و موثر، توانسته است بهطور قابل توجهی به بهبود فرآیندهای کشاورزی و مدیریت قراردادها کمک کند. این اپلیکیشن با ارائه امکانات و قابلیتهای متنوع، به کشاورزان و مسئولان جهاد کشاورزی این امکان را میدهد تا با اطمینان بیشتری به فعالیتهای خود بپردازند و از تکنولوژیهای نوین برای بهبود عملکرد خود استفاده کنند. بهعلاوه، این اپلیکیشن با تسهیل ارتباطات و یکپارچهسازی سرویسهای مختلف، توانسته است یک نوآوری مهم در حوزه کشاورزی ایجاد کند و به عنوان یک الگوی موفق در این زمینه مطرح شود.
خلاصه ای از اجرای فرآیند کشاورزی قراردادی هوشمند به شرح زیر است
مراجعه کشاورز به مرکز جهاد کشاورزی و ثبت اطلاعات وی در سال زراعی ۱۴۰۳-۱۴۰۲ در سامانه جامع پهنه بندی و مدیریت دادههای کشاورزی.
نصب برنامه کاربردی کشاورزی هوشمند (اپلیکیشن کشاورزی هوشمند) توسط کشاورز با استفاده از گوشی تلفن همراه و یا رایانه در اختیار که از طریق نشانی https://gtc.ir و https://corc.ir قابل دسترسی است و یا با استفاده از نسخه تحت وب https://farm.mcinext.com.
ثبت نام در برنامه کاربردی کشاورزی قراردادی (اپلیکیشن کشاورزی هوشمند) توسط کشاورز براساس کد ملی و شماره تلفن همراه متعلق به شخص کشاورز.
ثبت پیش نویس قرارداد توسط کشاورز در برنامه کاربردی (اپلیکیشن کشاورزی هوشمند) براساس اطلاعات استعلام شده از سامانه جامع پهنه بندی و مدیریت دادههای کشاورزی و دریافت کد رهگیری قرارداد.
بررسی و تعیین وضعیت قرارداد توسط مجریان که با توجه به انتخاب کشاورز و نوع محصول میتواند اداره کل غله (شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران)، سازمان مرکزی تعاون روستایی و شرکت پشتیبانی امور دام باشد.
مراجعه کشاورز به بانک کشاورزی جهت تخصیص اعتبار. لازم به ذکر است، امکان انجام احراز هویت غیر حضوری و دیجیتال و امضای دیجیتال وجود دارد.
صدور بیمه نامه توسط صندوق بیمه کشاورزی به صورت الکترونیکی و خودکار مبتنی بر قرارداد منعقد شده و بدون نیاز به مراجعه کشاورز.
لازم به ذکر است، کشاورزان میتوانند در هر یک از مراحل کشت قراردادی با استفاده از برنامه کاربردی (اپلیکیشن کشاورزی هوشمند) نسبت به مشاهده وضعیت قرارداد خود اقدام نمایند. آمار سامانه کشاورزی هوشمند در سال زراعی ۱۴۰۲-۱۴۰۳ عبارتست از:
450 هزار قرارداد ثبت شده در سامانه کشاورزی هوشمند.
سطح زیر کشت قراردادی 3243375 هکتار.
تعداد نصب اپلیکیشن 500 هزار نصب با شماره منحصر به فرد.
70 درصد کاربران اندروید، 29 درصد دسکتاپ،1 درصد iOS.
تعداد ثبت نام کارجو تا پایان اسفند ماه 1800 نفر.
تعداد ثبت درخواست نیروی کار پایان اسفند ماه 146 عدد می باشد.
تعداد درخواست ماشین آلات تا اسفند ماه 14100 که ازین تعداد 1420 تجهیزات کشاورزی و 12680عدد ماشین آلات کشاورزی می باشد.
تعداد ثبت کل تجهیزات تا اسفند 1200 عدد می باشد که تجهیزات کشاورزی 400 عدد و ماشین آلات کشاورزی 800 عدد میباشد.
انجام بیش از 600هزار احراز هویت و ثبت قرارداد با شاهکار.
تعداد API کال شده در سرویس هواشناسی تا پایان اسفند ماه، بیش از 7 میلیون بار می باشد.
تعداد قرارداد های بیمه شده 272000 عدد قرارداد
سطح زیر کشت بیمه شده 1 میلیون 815 هزار هکتار
کارهای پیشرو در این حوزه، عمدتا در قسمت تکمیل بازارچه مورد نیاز کشاورزان، افزایش دامنه تشخیص زمینهای زیرکشت به کمک تحلیل تصاویر ماهوارهای و همچنین کمکهای هدفمندتر به کشاورزان جهت افزایش بهرهوری این حوزه میباشد. داشتن دستیار هوشمند (کشاورزی یابر) در صنعت کشاورزی از شاخص های مهم تحول دیجیتال صنعت کشاورزی میباشد. از دیگر کارهای پیش رو در حوزه کشاورزی هوشمند که در دستور کار تیم کشاورزی قرار دارد عبارتند از:
نظارت بر توزیع کالای اساسی، پلتفرم تنظیم گری وزارت جهاد
توسعه سرویس درخواست حمل و نقل کالا و محصولات کشاورزی
توسعه سرویس پیش آگاهی آفات و بیماریها و شناسایی انواع تنشهای گیاهی در زمینهای زراعی
اتصال کشت قراردادی به سامانه آبیاری هوشمند
توسعه سرویس های مارکت پلیس
دیسکاوری کشاورزی
جدول زیر نشان میدهد که افزایش قابل توجهی بین دو سال ۱۴۰۱-۱۴۰۲ و ۱۴۰۲-۱۴۰۳ وجود داشته است، به خصوص در مورد تعداد قراردادهای بیمه شده و سطح زیر کشت بیمه شده که درصد تغییر بسیار بالایی دارند.

مدیر پروژه کشاورزی هوشمند MCI NEXT:
سارا صراف
مدیر پروژه کشاورزی هوشمند MCI
علیرضا نقوی
مجری پروژه: شرکت نیلوا
مدیرفنی: مهدی حسن زاده و سرپرست تیم توسعه دهنده: مسعود حسن زاده